Επιτέλους… ας πτωχεύσουμε!

Όλα δείχνουν ότι η ελληνική Πολιτεία σύντομα θα βρεθεί εμπρός στο δίλλημα, να αναλάβει τις ευθύνες της ή προς τους πολίτες της ή προς τους δανειστές της.

Είναι πλέον τοις πάσοι οφθαλμοφανές ότι ο βρόγχος του δημόσιου χρέους αντί να χαλαρώνει, σφίγγει ολοένα και περισσότερο.

Οι περιβόητες «αγορές» αγνόησαν τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ και επιβάλλουν τοκογλυφικά επιτόκια στην ήδη «ζωντανή-νεκρή» ελληνική οικονομία.

Η ελληνική κυβέρνηση θεωρητικά έχει δύο λύσεις για να βγει από το αδιέξοδο: ή να πρέπει να ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ ή να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Όλοι συμφωνούν ότι και οι δύο αυτές λύσεις, που δεν διαφέρουν και πολύ μεταξύ τους, και ειδικά η δεύτερη, θα επιφέρουν τα μέγιστα δεινά στην ελληνική κοινωνία.

Θα περικοπούν οι κοινωνικές δαπάνες, θα χαθούν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, και το εθνικό εισόδημα θα συρρικνωθεί σε επίπεδα που θα θυμίζουν τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Αποτέλεσμα θα είναι να δυναμιτιστεί η κοινωνική συνοχή και να κλονιστεί το πολιτικό σύστημα, ίσως ακόμη και η ήδη προβληματική, ελληνική Δημοκρατία. Άδηλη δε, θα καταστεί η μοίρα όσων εθνικών θεμάτων βρίσκονται ανοικτά και υπό διαπραγμάτευση.

Όλα αυτά θα συμβούν για να πληρωθούν κατά προτεραιότητα οι δανειστές του ελληνικού Δημοσίου.

Ωστόσο, υπάρχει και μία τρίτη λύση που η ιστορική πείρα έχει αποδείξει ότι είναι η πλέον συμφέρουσα για το κοινωνικό σύνολο: η στάση πληρωμών και η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους με στόχο την διαγραφή τουλάχιστον ενός μεγάλου μέρους του. Με δύο λόγια: η κήρυξη πτώχευσης.

Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Αργεντινής

Μέχρι το 1999 η Αργεντινή ήταν το «παιδί-θαύμα» της νεοφιλελεύθερης οικονομικής ορθοδοξίας.

Είχε καταργήσει τους προστατευτικούς φραγμούς, είχε εκποιήσει πάνω από 400 κάθε είδους κρατικές επιχειρήσεις, που αποτελούσαν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας της (χαλυβουργίες, πετροχημικές βιομηχανίες, τηλεπικοινωνίες, αερομεταφορές, τράπεζες, ασφαλιστικές κ.ά.) και είχε συνδέσει το πέζος με το δολάριο.

Στα τέλη του 2001, η κρίση οδήγησε την αργεντίνικη κοινωνία σε σημείο ανάφλεξης. Το ξέσπασμα ήλθε όταν ο κεντροαριστερός Φερνάντο ντε λα Ρούα, πνευματικό τέκνο των Τόνι Μπλερ και Μπιλ Κλίντον, απαγόρευσε την ανάληψη μετρητών από τις τράπεζες, πέραν του ποσού των 250 δολαρίων.
Ενώ εργάτες, υπάλληλοι και αγρότες μάχονταν στους δρόμους των μεγαλουπόλεων, ο ντε λα Ρούα αναγκάστηκε να διαφύγει με ελικόπτερο από την ταράτσα του προεδρικού μεγάρου για να γλυτώσει από την οργή του όχλου.

Ο νέος πρόεδρος Νέστωρ Κίρτσνερ, απλώς αρνήθηκε να πληρώσει τους δανειστές. Δεν συμπεριέλαβε ούτε έναν νεοφιλελεύθερο οικονομολόγο στο επιτελείο του και απαίτησε τη διαγραφή του χρέους.

Ακλόνητο επιχείρημα του γερμανικής καταγωγής Κίρτσνερ, ήταν οι δεκάδες νεκροί στους δρόμους των μεγαλουπόλεων, οι εργάτες που είχαν καταλάβει τα εργοστάσια και παρήγαγαν προϊόντα για λογαριασμό τους και το πλήθος που πλιατσικολογούσε και αντιμετώπιζε στους δρόμους τις δυνάμεις ασφαλείας.

Δήλωσε ορθά κοφτά στους διεθνείς τοκογλύφους ότι δεν πρόκειται να εξοντώσει τον λαό του για να πλουτίζουν τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Για να πεισθούν, όπως λέγεται, πρότεινε στους τραπεζίτες να τον συνοδεύσουν σε μία βόλτα στις φαβέλες των αργεντίνικων μεγαλουπόλεων.

Μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, οι δανειστές και το ΔΝΤ διέγραψαν το μεγαλύτερο μέρος της οφειλής και δέχθηκαν την αποπληρωμή των υπολοίπων με χαριστικούς όρους.

Σε ό,τι αφορά τους τόκους των ληξιπρόθεσμων δανείων, αυτοί δεν αναγνωρίσθηκαν ποτέ από την Αργεντινή, παρά το ότι αρχικά είχε συμφωνήσει να τους πληρώσει.

Τα υπέρ και τα κατά

Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί μετά από μία χρεωκοπία είναι ο πρόσκαιρος αποκλεισμός από τις διεθνείς χρηματαγορές και το πλήγμα που θα δεχθεί η αξιοπιστία της χώρας μας. Όμως, η αξιοπιστία αυτή έχει ήδη εξανεμιστεί, όπως αποδεικνύουν τα τοκογλυφικά επιτόκια, που απαιτούν οι «αγορές» από την ελληνική οικονομία.

Επίσης, η πείρα έχει αποδείξει διεθνώς ότι οι «αγορές» διαθέτουν μνήμη λωτοφάγου και αυτό που τις ενδιαφέρει είναι μόνο το κέρδος. Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι τραπεζίτες θα επανακάμψουν με νέες προσφορές για δάνεια, μόλις η ελληνική οικονομία αρχίσει να ανορθώνεται. Η Αργεντινή αλλά και η Ρωσία, δεν θεωρούνται πλέον αναξιόπιστοι πιστωτές, αν και στήριξαν την οικονομική τους άνθηση των τελευταίων χρόνων σε παρόμοιες «χρεωκοπίες».

Το ίδιο το ελληνικό κράτος έχει βρεθεί συχνά σε αυτή την κατάσταση, με πολιτικούς του αναστήματος ενός Ελευθερίου Βενιζέλου και ενός Σπυρίδωνος Τρικούπη να κηρύσσουν πτώχευση, στην οποία στήριξαν τη μετέπειτα ανάπτυξη της χώρας.

Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις που θα έχει η λύση της πτώχευσης στο μέλλον της Ελλάδας στην ΟΝΕ και την ΕΕ γενικότερα, ας μιλήσουν επιτέλους οι ειδικοί. Κάποιοι πάντως υπογραμμίζουν ότι εφόσον ισοσκελίζεται ο προϋπολογισμός, δεν μπορεί υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις και λένε με νόημα ότι ειδικά η Γερμανία θα πρέπει να σκεφτεί πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο αποπομπής της Ελλάδας, γιατί έτσι θα ρισκάρει τη διάλυση της ευρωζώνης, χωρίς μάλιστα να έχουν ανασχεθεί οι επιθέσεις των κερδοσκόπων κατά άλλων χωρών.

Ο καθηγητής Σπύρος Μαρκέτος, αναπτύσσοντας την επιχειρηματολογία υπέρ της πτώχευσης, ήδη πριν από έναν χρόνο στην εφημερίδα «Αυγή», αναφέρει ότι από νομική άποψη τα κράτη «βρίσκονται σε ριζικά διαφορετική θέση από τις εταιρείες που χρεοκοπούν, καθώς δεν νοείται κατάσχεση σε βάρος τους ούτε υπάρχουν δικαστήρια που να μπορούν να εκδώσουν εκτελεστές αποφάσεις εναντίον τους. Αν αυτοί που κυβερνούν στʼ όνομα του λαού θελήσουν επιτέλους να προτάξουν τις δικές του ανάγκες και να βάλουν σε δεύτερη μοίρα εκείνες των δανειστών, μόνο πολιτικά μπορεί νʼ ανατραπεί η απόφασή τους…».

Όσο για τον comme il faut μικροαστικό εκσυγχρονισμό, δηλαδή τι εντύπωση θα κάνουμε στους Ευρωπαίους εταίρους μας, η απάντηση δίδεται στο ίδιο άρθρο: «Η στάση πληρωμών του δημοσίου δεν επάγεται την ηθική απαξία που επιφέρουν οι χρεοκοπίες των ιδιωτών, καθώς οφείλεται κυρίως σε παράγοντες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, και κατεξοχήν σε μεταβολές στις τιμές των εμπορευμάτων και τα επιτόκια, αυτό δηλαδή που συνέβη τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει μάλιστα σαφής συσχέτιση, στη μακρά διάρκεια, μεταξύ ελεύθερης διακίνησης των κεφαλαίων και εκδήλωσης καταστάσεων οι οποίες επιβάλλουν στάση πληρωμών του δημόσιου χρέους…».

Άλλωστε, ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται…

zougla.gr